Με τραγούδια, αναπαραστάσεις, προλήψεις, και φυσικά πολλά λουλούδια, έθιμα που παραλλάσσονται σε κάθε περιοχή της Ελλάδας, γιορτάζουμε την Πρωτομαγιά! Πόσα από αυτά τα έθιμα γνωρίζουμε και πόσα τηρούνται ακόμα και σήμερα;
Πέρα από τον παραδοσιακό μαγιάτικο στεφάνι που έχει την τιμητική του, πολλά και σχεδόν άγνωστα είναι τα έθιμα που γιορτάζονται την ημέρα αυτή απ’ άκρη σ’ άκρη σε όλη την χώρα μας και μάλιστα κάποια αναβιώνουν ακόμα και στις μέρες μας.
Στην Σκόπελο πλέκουν στεφάνια με λουλούδια και τα χαρίζει η νύφη στην πεθερά. Το στεφάνι πρέπει να έχει οπωσδήποτε μια μεγάλη κορδέλα, που την δένουν φιόγκο και στερεώνουν επάνω του ένα χρυσό νόμισμα, τον πρώτο χρόνο. Συνοδεύεται με καλαθάκι γεμάτο κουλουράκια και την απαραίτητη κανάτα, που περιέχει γάλα και καφέ.
Στην Κοζάνη, τα χαράματα της Πρωτομαγιάς όλα τα κορίτσια του χωριού ντύνονται με τοπικές παραδοσιακές φορεσιές και βγαίνουν έξω από το χωριό. Εκεί μαζεύουν λουλούδια και κάνουν στεφάνια. Τρίβουν τα μάγουλά τους για να κοκκινίσουν με τις «κουκλίτσες» (παπαρούνες) και δένουν στο κεφάλι ή στη μέση χλωρή βρίζα για να μην πονούν. Στη συνέχεια χορεύουν και τραγουδούν παλαιά δημοτικά τραγούδια που αναφέρονται στον Μάη.
Στα Δωδεκάνησα μαζεύουν ένα λουλούδι που το λένε “ανοιχτομάτη” και πιστεύουν πως όποιος το έχει είναι πάντα γερός και τυχερός.
Σε νησιά του Αιγαίου τα κορίτσια μάζευαν τα λουλούδια από την παραμονή. Την Πρωτομαγιά, σηκώνονταν την αυγή έπαιρναν μαζί τους τα λουλούδια και πήγαιναν στα πηγάδια να φέρουν το «αμίλητο νερό» (αμίλητο γιατί το κουβαλούσαν χωρίς να μιλούν). Όταν το έφερναν στο σπίτι, πλένονταν όλοι με αυτό.
Σε διάφορα χωριά της Κέρκυρας, την τιμητική του έχει το Μαγιόξυλο. Οι κάτοικοι περιφέρουν έναν κορμό κυπαρισσιού, σκεπασμένο με κίτρινες μαργαρίτες που γύρω του έχει ένα στεφάνι με χλωρά κλαδιά. Με το μαγιόξυλο αυτό, οι νέοι εργάτες ντυμένοι με κάτασπρα παντελόνια και πουκάμισα και κόκκινα μαντήλια στο λαιμό βγαίνουν στους δρόμους, τραγουδώντας το Μάη.
Ένα πολύ θεατρικό έθιμο που το συναντάμε σε περιοχές όπως ο Βόλος, το Ζαγόρι της Ηπείρου, ο Καστανιάς Στυμφαλίας, είναι η Ανάσταση του Μαγιόπουλου, ή αλλιώς Φουσκοδένδρι ή Ζαφείρη. Ένας έφηβος στολισμένος με λουλούδια και φύλλα παριστάνει στους αγρούς τον πεθαμένο Διόνυσο. Οι κόρες του χωριού του τραγουδούν τον “Κορμό” ένα θρηνητικό τραγούδι με σκοπό να τον αναστήσουν και μαζί με αυτόν και ολόκληρη τη φύση. Το έθιμο αυτό το βρίσκουμε και στο Ξηροχώρι Ευβοίας, συνδυασμένο με την παράκληση για βροχή. Εκεί ένας χωρικός, ντυμένος σ’ όλο του το σώμα με λουλούδια και κλαδιά ελιάς, καρυδιάς και άλλων δέντρων, λέγεται Πιπεριά. Στο κεφάλι του έχει στεφάνι από λουλούδια και στο στήθος του ένα μεγάλο κουδούνι κρεμασμένο. Άλλοι πέντε ή έξι άντρες τον συνοδεύουν και τραγουδούν, καθώς αυτός γυρίζει από σπίτι σε σπίτι και χορεύει.
Εσείς πού θα πιάσετε το Μάη φέτος; Μήπως να ψάξετε και να ανακαλύψετε μέρη που αναβιώνουν ακόμα και σήμερα κάποια από αυτά τα έθιμα και να τα γνωρίσετε από κοντά;
Από την παιδαγωγό Κατερίνα Αποστολίδου
Πηγή: mothersbird.gr
