Σήμερα είναι μια πολύ σπουδαία ημέρα για την χώρα μας. Η 28η Οκτωβρίου είναι μια γιορτή για όλους τους Έλληνες, μια γιορτή προς τιμήν του έθνους και του ελληνισμού. Πριν από 83 χρόνια ο τότε πρωθυπουργός της χώρας, Ιωάννης Μεταξάς, είπε το περίφημο «ΟΧΙ», στους Ιταλούς, σύμμαχους του Γερμανικού Ναζιστικού στρατού, οι οποίοι απαίτησαν ελεύθερη διέλευση μέσα από την χώρα μας. Η άρνηση αυτή του τότε πρωθυπουργού αποτέλεσε και την επίσημη είσοδο της χώρας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο πόλεμος ήταν δύσκολος, ο εχθρός ήταν πιο δυνατός, η χώρα μας βίωσε πείνα και αναρίθμητες απώλειες, όμως το πείσμα και το θάρρος του Έλληνα δεν τον άφησαν να το βάλει κάτω. Τα παλικάρια στο μέτωπο έδιναν την ψύχη τους καθημερινά, ακόμη και την ίδια τους την ζωή.
Η σημερινή μας Εθνική Επέτειος είναι άμεσα συνδεμένη με ένα πόλεμο, έναν από τους σημαντικότερους πολέμους της Παγκόσμιας Ιστορίας. Όπως και να το κάνουμε ο πόλεμος είναι ένα ιδιαίτερα επώδυνο θέμα, που περιλαμβάνει πολύ βίαιες εικόνες.
Πώς να μιλήσεις στα παιδιά για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, το Ολοκαύτωμα των Εβραίων, το Μπλόκο της Κοκκινιάς και για την σφαγή των Καλαβρύτων;
Δυστυχώς η ιστορία της χώρας μας εκείνη την εποχή είναι πολύ σκληρή για μια παιδική ψυχή, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν άλλοι «δρόμοι» για να μιλήσουμε στα παιδιά μας για εκείνη την περίοδο και κατά συνέπεια και για την Εθνική μας Επέτειο. Πέρσι, αναφορικά με την σημερινή ημέρα, σας είχα προτείνει μερικούς απλούς τρόπους για να μιλήσετε στα παιδιά σας για το έπος του 40’. Φέτος αποφάσισα να σας αναφέρω δύο σπουδαίες ιστορίες μερικών εκ των πολλών ηρώων εκείνης της εποχής, που πολέμησαν για την χώρα μας μακρυά από το μέτωπο.
Η απόκρυψη & η διάσωση αρχαιοτήτων της Πολιτιστικής μας Κληρονομίας από τους αρχαιολόγους
Στις 27 Απριλίου του 1941, οι Γερμανικές Ναζιστικές δυνάμεις εισβάλουν και επίσημα στην Αθήνα. Στην πρωτεύουσα επικρατεί φόβος, οι κάτοικοι είναι κλεισμένοι στα σπίτια τους. Την επόμενη ημέρα, αξιωματικοί των Γερμανών προχωρούν σε επίσκεψη στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Προς έκπληξη των αξιωματικών, οι αίθουσες και οι προθήκες του Μουσείου είναι άδειες. Όταν ακόμη ο Πόλεμος βρισκόταν προ των πυλών, οι αρχαιολόγοι της χώρας ανησυχούσαν για το κίνδυνο που θα διέθεταν οι αρχαιότητες σε περίπτωση αεροπορικών επιδρομών. Στις 11 Νοέμβρη του 1940 έφτασε σε κάθε μουσειακό Ίδρυμα της χώρας μας, μια επιστολή με γενικές τεχνικές οδηγίες για την προστασία των αρχαιοτήτων από εναέριους κινδύνους. Σύμφωνα με τις οδηγίες τα αγάλματα έπρεπε να καλυφτούν σε σάκους, αφού όμως πρώτα είχαν ασφαλιστεί τα αγάλματα και στην συνέχεια να θαφτούν στο πάτωμα της αίθουσας ή στην αυλή του μουσείου ή σε αυλές και υπόγεια δημόσιων ιδρυμάτων. Με αυτό τον τρόπο θα ήταν και προστατευμένα από τις εναέριες επιθέσεις και ταυτόχρονα δεν θα υπήρχε και ο φόβος να πέσουν ως λάφυρα στα χέρια των Γερμανών, όπως είχε γίνει με τον Λόρδο Έλγιν και τον Γλυπτό Διάκοσμο του Παρθενώνα.
Έτσι μετά από την Επιστολή αυτή σχηματίστηκαν Επιτροπές Απόκρυψης και Ασφάλισης Αρχαιοτήτων, οι οποίες αποτελούνταν από δικαστικούς και αρχαιολόγους, φύλακες των μουσείων, εργάτες και εθελοντές φοιτητές, οι οποίοι συνεργάστηκαν και ξεκίνησαν εργασίες για την διάσωση και την διαφύλαξη του Πολιτισμού μας. Στο Μουσείο της Ακρόπολης τα γλυπτά φυλάχτηκαν σε διάφορες κρύπτες, στο Μουσείο του Πειραιά τα πολυτιμότερα γλυπτά καταχώθηκαν στον βαθύ ημικυκλικό αγωγό της ορχήστρας του αρχαίου θεάτρου, που βρίσκεται έξω από το μουσείο, στο Μουσείο των Δελφών τα αρχαία που μπορούσαν εύκολα να μετακινηθούν, τοποθετήθηκαν στους δυο λαξευτούς τάφους που είναι και σήμερα θεατοί στον κήπο του μουσείου, ανάλογες ενέργειες πραγματοποιήθηκαν σε όλα τα Μουσεία της χώρας μας.
Όταν λοιπόν έφτασε η στιγμή, όπως σας ανέφερα και παραπάνω, που οι Γερμανοί μπήκαν στην πρωτεύουσα, επισκέφτηκαν το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και το βρήκαν άδειο,όπως ήταν αναμενόμενο, ξεκίνησαν τις επίμονες ερωτήσεις στο προσωπικό του μουσείου και τους αρχαιολόγους, για που βρίσκονται τα εκθέματα. Η απάντηση που έπαιρναν ήταν «Τα αρχαία είναι θαμμένα στη γη». Όσο και να ήθελαν οι Γερμανοί να βρουν τα αρχαία, χρειαζόντουσαν χρήματα για να μπορέσουν να προβούν σε οποιαδήποτε ενέργεια ανεύρεσης, τα οποία εξαιτίας του πολέμου δεν μπορούσαν να διαθέσουν.
Κάπως έτσι οι αρχαιολόγοι, τα μέλη των μουσείων, οι φύλακες, οι εργάτες και οι φοιτητές έγιναν και αυτοί ήρωες, ήρωες της Πολιτιστικής Κληρονομιάς της χώρας μας.
Η Κυρά της Ρω
Μια σπουδαία γυναίκα στην άλλης άκρη της Ελλάδας έδινε τον δικό της αγώνα απέναντι στον ναζιστικό Γερμανικό ζυγό. Η Δέσποινα Αχλαδιώτου, ήταν η περίφημη Κυρά της Ρω, επί 40 χρόνια, από το 1943 έως και τον θάνατο της, ύψωνε κάθε πρωί την ελληνική σημαία στην ακριτική νησίδα της Ρω, απέναντι από το νησί του Καστελλόριζου και την κατέβαζε με την Δύση του ηλίου. Η σπουδαία αυτή γυναίκα έδωσε το δικό στη «χτύπημα» στον Γερμανικό ζυγό και έδειξε με τον δικό της τρόπο την αγάπη της για την Ελλάδα.
Λίγα χρόνια αργότερα το 1975 βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών, το Πολεμικό Ναυτικό, τη Βουλή των Ελλήνων, το Δήμο Ρόδου, την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, ενώ ο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας έστειλε ναυτικό άγημα και αντιπροσωπεία του ΓΕΝ στο Καστελόριζο όπου, στις 23 Νοεμβρίου του ίδιου έτους, της απένειμε το μετάλλιο για την πολεμική περίοδο 1941-1944 για τις «προσφερθείσες εθνικές υπηρεσίες της».
Η κυρά της Ρω, όπως και Επιτροπές Απόκρυψης και Ασφάλισης Αρχαιοτήτων που σχηματίστηκαν την περίοδο της Κατοχής, ύψωσαν το ανάστημα τους και αγωνίστηκαν για την πατρίδα χωρίς να χρειαστεί να πάρουν τα όπλα και να πολεμήσουν στο μέτωπο.
Οι αρχαιολόγοι, τα μέλη των μουσείων, οι φύλακες, οι εργάτες, οι φοιτητές, έδωσαν τον δικό τους αγώνα και κατάφεραν να προστατέψουν την Πολιτιστική μας Κληρονομιά από τα χέρια των Γερμανών. Η Δέσποινα Αχλαδιώτου, με την σειρά της, έβαζε καθημερινά σε κίνδυνο την ζωή της για τα τονώσει το ηθικό των Ελλήνων που θα αντίκριζα την γαλανόλευκη να ανεμίζει.
Δύο σπουδαίες ιστορίες ηρώων, που δεν έχουν ίχνος βίας και βρίσκονται μακρυά από την ασχήμια του πολέμου, είναι η σημερινή μου πρόταση για να μιλήσετε στα παιδιά σας για την σημερινή μας Εθνική Επέτειο και το Έπος του 40’!
