Έχει ξημερώσει μια υπέροχη ηλιόλουστη εβδομάδα! Έχεις ξυπνήσει με σχετικά καλή διάθεση, έχεις φτιάξει το καφεδάκι σου και αρχίζεις να καταγράφεις τη λίστα με τις εκκρεμότητες που πρέπει να φέρεις εις πέρας. Κι ενώ ένιωθες έτοιμος/η να αρχίζεις να διαγράφεις πράγματα, ξαφνικά τα κλείνεις όλα, ξαπλώνεις στο κρεβάτι και αρχίζεις να χαζεύεις μία στο κινητό σου και μία στην τηλεόραση.
Την πρώτη φορά που γίνεται αυτό, δεν δίνεις ιδαίτερη σημασία και δικαιολογείς τον εαυτό σου λέγοντας ότι συνέβη λόγω κούρασης και συσσωρευμένης πίεσης. Δυστυχώς όμως δεν ήταν μόνο μια φορά, αλλά γίνεται συστηματικά τις τελευταίες 15-20 μέρες και δεν μπορείς να δώσεις μια εξήγηση για ποιο λόγο συμβαίνει αυτό.
Προτού αρχίσει να σε πιάνει πανικός, ότι πάσχεις από κάποια ψυχιατρική διαταραχή (π.χ. κατάθλιψη, την οποία αν όντως πιστεύεις ότι την βιώνεις ή αν νιώθεις την ανάγκη να μιλήσεις σε κάποιον, καλό είναι να επισκεφτείς έναν ειδικό ψυχικής υγείας), σκέψου ότι απλά αυτή η αλλαγή μπορεί να οφείλεται σε έλλειψη κινήτρου.
Τι είναι η έλλειψη κινήτρου και γιατί συμβαίνει
Κίνητρο είναι μια ενδόμυχη διαδικασία- ένστικτο σε ορισμένες περιπτώσεις-, η οποία παρακινεί τους ανθρώπους να πράττουν και να συμπεριφέρονται ανάλογα για την υλοποίηση και ικανοποίηση των αναγκών τους. Η έλλειψη κινήτρου λαμβάνει χώρα όταν ένας άνθρωπος νιώθει ότι δεν έχει την απαιτούμενη ενέργεια-είτε σωματική, είτε πνευματική, είτε ψυχική-, για να μπορέσει να πραγματοποιήσει τις εκάστοτε ανάγκες και επιθυμίες του.
Υπάρχουν αρκετοί πιθανοί λόγοι για τους οποίους μπορεί ένας άνθρωπος να αισθάνεται ότι έχει χάσει το κίνητρό του, την ενέργειά του, τη ‘‘ζωντάνια’’ του.
Ένας από αυτούς μπορεί να είναι οι αρνητικές σκέψεις που κατακλύζουν το μυαλό του. Υπάρχει περίπτωση ένας άνθρωπος να καταπιάνεται με αρκετές δραστηριότητες ανά διάστημα, με αποτέλεσμα το άγχος, η πίεση και οι σκέψεις αν θα καταφέρει να ανταπεξέλθει στις εκάστοτε υποχρεώσεις του, να του χτυπούν ‘‘έντονα την πόρτα’’.
Αντίστοιχα, αποτελέσματα μπορεί να προκληθούν όταν ένα άτομο έχει θέσει μη υλοποιήσιμους, μη ρεαλιστικούς στόχους. Είναι λογικό οι άνθρωποι να ενθουσιάζονται με καινούρια εγχειρήματα και να θέτουν υψηλούς στόχους, βάζοντας τον εαυτό τους σε μια διαδικασία πρόκλησης. Υπάρχουν όμως φορές που μπορεί να μην καταστεί δυνατό να πραγματοποιηθούν οι στόχοι, γιατί τη δεδομένη χρονική στιγμή το άτομο έχει απαιτητικό πρόγραμμα. Αυτό όμως σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι το άτομο δεν είναι ικανό, ούτε χρειάζεται να το ερμηνεύσει σαν προσωπική αποτυχία.
Η έλλειψη κινήτρου είναι πιθανόν να προέρχεται από συγκεκριμένους στόχους που όμως το άτομο να μην θέλει να τους πραγματοποιήσει πραγματικά και να τους έθεσε γιατί επηρέαστηκε από άλλους παράγοντες, κοινωνικούς, οικογενειακούς, επαγγελματικούς. Π.χ. “Κοίτα τον αδερφό σου, ήταν πάντα πρώτος μαθητής, πέρασε στο πανεπιστήμιο, κάνει μεταπτυχιακό, γιατί δεν προσπαθείς να του μοιάσεις λίγο”, “Δες την Κατερίνα, και δουλειά και σχολή, ανεξάρτητη, μα πώς καταφέρνει και τα πραγματοποιεί όλα;”.
Αν, όμως, το άτομο είναι ικανοποιημένο από τον στόχο που έχει θέσει, μπορεί λόγω άγχους, πίεσης και έλλειψης αυτοπεποίθησης- αυτοεκτίμησης, να προδικάζει ένα αρνητικό αποτέλεσμα, θεωρώντας ότι δεν θα τα καταφέρει, πριν καν αρχίσει να δουλεύει για την υλοποίηση του στόχου του.
Τι πρέπει να κάνεις εάν σου λείπει το κίνητρο:
1. Αιματολογικές εξετάσεις: Πιθανόν η έλλειψη ενέργειας που οδηγεί και στην έλλειψη κινήτρου να οφείλεται σε έλλειψη βιταμινών. Είναι καλό πριν οδηγηθείς σε αυθαίρετα συμπεράσματα, να κάνεις αιματολογικές εξετάσεις αφού συμβουλευτείς πρώτα τον γιατρό σου. Η έλλειψη ορισμένων βιταμινών (Β12, D, κ.λπ.) παίζει καθοριστικό ρόλο στη διάθεσή σου και κατ’ επέκταση στην επίτευξη των στόχων σου.
2. Αυτοφροντίδα: Είναι πολύτιμος και σημαντικός ο χρόνος που αφιερώνει ένας άνθρωπος στην αυτοφροντίδα του, π.χ. να περιποιηθεί τον εαυτό του με προϊόντα ομορφιάς, με μια βόλτα στη θάλασσα, με ένα καλογραμμένο βιβλίο παρέα με έναν ζεστό κρεμώδη καπουτσίνο, με μια ταινία παρέα με τον κολλητό του, τη σχέση του. Δεν έχει σημασία ο τρόπος με τον οποίο θα επιλέξεις να φροντίσεις τον εαυτό σου, σημασία έχει να το κάνεις, ειδικά στους σημερινούς καιρούς όπου οι ρυθμοί ζωής είναι ιδιαίτερα πιεστικοί και αγχωτικοί. Η φροντίδα του εαυτού μας βοηθάει στην πνευματική διαύγεια, στη σωματική ηρεμία και χαλάρωση, δίνοντας ένα αίσθημα αναζωογόνησης.
3. Επαναπροσδιορισμός και επανεξέταση των στόχων: Είναι καλό, κατά καιρούς, να κάνεις ένα διάλειμμα από την καθημερινότητα και τις απαιτήσεις της, και να θέτεις μερικές ερωτήσεις στον εαυτό σου όπως: “Είμαι ευχαριστημένος/η από τους στόχους που έχω θέσει; Για ποιο λόγο τους έχω θέσει; Eίναι υλοποιήσιμοι μέσα στο χρονικό διάστημα που έχω ορίσει να τους πραγματοποιήσω; Mήπως χρειάζεται να τους επανεξετάσω και να θέσω πιο μικρούς στόχους ή να ορίσω ένα μεγαλύτερο χρονικό διάστημα για να μπορέσω να καταφέρω να τους υλοποιήσω”;
Η καθημερινότητα και οι ρυθμοί της είναι απαιτητικοί και ορισμένες φορές εξαντλητικοί. Αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα κάποιοι άνθρωποι να οδηγούνται σε αδιέξοδο, μη μπορώντας να αντεπεξέλθουν στους ρυθμούς της και στους στόχους που έχουν θέσει. Δεν χρειάζεται ούτε άγχος, ούτε πανικός καθώς θα φέρει τα αντίθετα από τα επιθυμητά αποτελέσματα.
Αν νιώσεις κάποια στιγμή ότι πνίγεσαι και βρίσκεσαι σε αδιέξοδο, κάνε ένα διάλειμμα, κλείσε τα μάτια, φέρε στο μυαλό σου την πιο ευχάριστη ανάμνηση που έχεις, προσπάθησε να την απορροφήσεις και όταν ανοίξεις τα μάτια σου…. Eύχομαι να μπορέσεις να κοιτάξεις τα προβλήματα που αντιμετωπίζεις με μια πιο θετική και ευχάριστη ματιά!
